GAZ VE KOKU GİDERME SİSTEMLERİ

ENDÜSTRİYEL TESİSLER VE ATIKSU ARITMA TESİSLERİ İÇİN KOKU VE GAZ GİDERME SİSTEMLERİ

                                                   Katalog için tıklayınız...

ADSORBENT VE AKTİF KARBON İLE KOKU GİDERME SİSTEMİ

BİOFİLTRASYON -KOKU GİDERME SİSTEMLERİ

ATIKSU ARITMA TESİSLERİ - H2S / AMONYOK KOKUSU GİDERME

ATIKSU ALMA VE POMPA İSTASYONLARI

ÇAMUR SUSUZLAŞTIMA BİNALARI

ATIKSU ARITMA TESİSLERİNDE KOKU ?

Evsel atık su içinde sülfat konsantrasyonu 20 - 100 mg/lt arasında değişir. Atık su içinde bulunan sülfat (SO4-2) anaerobik (havasız ortamda) şartlarda (oksijen ve nitrat yokluğunda) sülfat indirgeyici bakteriler tarafından biyokimyasal reaksiyon için oksijen kaynağı olarak sülfattaki oksijeni kullanarak sülfür dönüşür. Sülfür iyonu ortamdaki hidrojen iyonu ile reaksiyona girerek hidrojen sülfür gazı oluşur. Bu reaksiyonlar yaz aylarında daha hızlı olarak gerçekleşir.  Atık sularda biyokimyasal reaksiyonlar sıcaklık arttıkça artmaktadır. Özellikle atık suların derelere ve açık kanallara verildiği yerler ile kanalizasyonlarda türbülans artışından ve yaz aylarında hidrojen sülfürün sudaki çözünürlüğü azaldığından dolayı ciddi koku problemi oluşur.  Atık su içinde bulunan sülfatın anaerobik şartlarda sülfat indirgeyici bakteriler tarafından hidrojen sülfüre dönüşümü aşağıda verilmiştir.
                                         

            An aerobik
            Mikroorganizmalar
SO4-2 + Organik Maddeler .............................................S-2 + CO2 + H2O
             (Havasız Ortamda)

                 S-2 + 2H+ .......................H2S

Hidrojen sülfür normal şartlar altında renksiz bir gazdır. Hidrojen sülfür gazı çok zehirli, uçucu, renksiz ve yanıcı bir maddedir. Hidrojen sülfür gazı havadan %20 daha ağırdır. Dolayısıyla yeterli havalandırmanın olmadığı kuşatılmış yerlerde ve zemindeki çukurlarda birikir ve bu nedenle dibe çöker. Ortamdaki hidrojen sülfür konsantrasyonu %4.3- %46 ulaştığında patlama olur. 20 oC sıcaklıkta hidrojen sülfürün saf sudaki çözünürlüğü 2.7 litre H2S/lt dir. Su sıcaklığının bir derece artışı ile hidrojen sülfürün sudaki çözünürlüğü %2.5 azalır. Kanal, çukur, hazne ve benzeri bölgelerde birikerek tehlike yaratır. Özellikle sakin havalarda kirliliğin oluştuğu yerlerde yoğun hidrojen sülfür gazı birikmesi olur.

Atık su içindeki organik esaslı katı maddeler kanalizasyon sisteminde uzun süre kalırsa hidrojen sülfür gazı konsantrasyonu kanal içinde 6000 ppm çıkabilir. Atık su içindeki organik katı maddeler dağıtıldığı zaman gaz derhal dağılır ve hidrojen sülfür konsantrasyon düşer.

HİDROJEN SÜLFÜRÜN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNE ETKİSİ

Temiz havada 0.0001-0.0002 ppm arasında hidrojen sülfür bulunur. Standartlara göre havadaki hidrojen sülfür konsantrasyonu yıllık ortalama olarak 0,05 ppm’i ve saatlik ortalama olarak ise 0,125 ppm’i geçmemelidir.

Hidrojen sülfür geniş aralıkta zehirleme etkisine sahiptir. Özellikle sinir sistemi üzerin de çok etkilidir. Hidrojen sülfür mitochondial cytochrome enzimlerindeki demirle kompleks bağ oluşturur.  Böylece cellular solunuma bağlanarak ve durdurularak, oksijen bloke edilir. Birkaç soluk almadan sonra bilinç kaybı olur ve ölüm gerçekleşir.

Hidrojen sülfür ile kirlenmiş hava solunduğu zaman hidrojen sülfür kırmızı kan pigmentini değiştirir. Kan rengini kahverenginden zeytin rengine dönüştürür. Oksijen taşınmasını engeller. Kişi derhal boğulur. Dolayısıyla kanalların temizliği ve bakımı esnasında hidrojen sülfürü ve diğer zararlı gazları filtre edici maskeler takılmadan, iş elbiseleri giyilmeden çalışmalara başlanılmamalıdır. Tüm su idareleri ve belediyeler bu kuralllara uymalıdırlar.

Havada hidrojen sülfür gazı konsantrasyonu 0.002 – 0.2 ppm arasında olduğunda çürük yumurta kokusunda hissedilir. 

Solunan havada hidrojen sülfür konsantrasyonu 0.0047 ppm’e ulaştığında insanlar tarafından algılanır.  

2-3 ppm arasında; çevrede ciddi koku oluşturur. 5 ppm işyerleri için sınır değeridir.

10-50 ppm arasında; ciddi göz yaşarmasına, baş ağrısına ve mide bulantısına neden olur.

50-100 ppm arasında; göz tahribatına neden olur.

100 ppm ve üzerinde; ciddi solunum problemine neden olur.

150-250 ppm arasında; koku duyu sisteminde hassasiyeti kaybına neden olur.

300-500 ppm arasında; solunum sisteminin ciddi ölümcül tahribatına ve birkaç dakika içinde ölüme neden olur.

600 ppm’de; akciğer gazla dolduğu için soluk alma engellenir. 
500-1000 ppm arasında ise; merkezi sinir sistemini ciddi olarak olumsuz etkiler. 500-1000 ppm hidrojen sülfür içeren ortama maruz kalındığında kısa sürede ölümle sonuçlanma olur.

1000 ppm ve üzerinde; ani ölüm etkisine neden olur. 

Evsel atıksuların açık kanal veya derelere verildiği yerlerde özellikle yaz aylarında havadaki hidrojen sülfür konsantrasyonu 0.0047 ppm’in üzerine çıkabilir. Eğer bu tür yerlerde çürük yumurta kokusu algılanıyorsa H2S konsantrasyonu 0.0047 ppm’in üzerinde demektir.  İlgili yerel yönetimler H2S kirliliği önlemek için gerekli önlemleri almalıdırlar. Gerekli önlemler alınıncaya kadar ilgili yerel yönetimler H2S’ün halk sağlığı üzerine olumsuz etkisini gözlemek üzere havadaki H2S konsantrasyonu ölçülerek halka duyurulmalı ve almaları gereken önlemler bildirilmelidir.